Leopold Kwiatkowski „Tomek”, „Andrzej”, „Cis”, „Poldek” (1906–1968)
Piotr Kazana
Leopold Kwiatkowski, urodzony 11 listopada 1906 r. w Nowym Sączu, w rodzinie Jana i Marii z domu Perła[1]. Młodzieńczym marzeniem Kwiatkowskiego było zostanie lotnikiem[2]. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej w 1924 r. wyjechał do Zakopanego, gdzie ukończył Państwową Szkołę Przemysłu Drzewnego[3]. W tym czasie, obok młodzieńczego zainteresowania awiacją, pojawiło się w życiu Kwiatkowskiego poważne zaangażowanie w sport narciarski. Po powrocie do Nowego Sącza otrzymał powołanie do odbycia obowiązkowej służby wojskowej w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku, gdzie został zawodnikiem sekcji narciarskiej Wojskowego Klubu Sportowego 3 PSP[4]. Po zakończeniu służby powrócił do rodzinnego Nowego Sącza i zaangażował się w budowę sportu narciarskiego w KS KPW „Sandecja”, jako zawodnik i trener, oraz szybowcowego w sekcji KPW Nowy Sącz, a następnie w szkole szybowcowej w Tęgoborzy k. Nowego Sącza, odnosząc liczne sukcesy krajowe i regionalne[5]. We wrześniu 1939 r. Kwiatkowski dostał przydział mobilizacyjny do II pułku lotniczego w Krakowie. W warunkach wojennych, pomimo podjętych prób, nie udało mu się go odnaleźć i powrócił do Nowego Sącza[6]. Zagrożony aresztowaniem, włączył się w działania konspiracyjne. W listopadzie 1939 r. został zaprzysiężony przez Freislera i działał na rzecz przerzutów ludzi na Węgry w siatce Gucwy „Górala”. W latach 1940–1944 był kurierem Delegatury Rządu na Kraj, chodził głównie szlakami przez Orawę. W 1944 r., po przerwaniu łączności z Węgrami, Kwiatkowski był zaangażowany w pracę „Limby”[7], przeprowadził przez granicę Felczaka i wstąpili do Oddziału Partyzanckiego 2 kompanii 4 batalionu 1 PSP AK dowodzonego przez kpt. Juliana Zapałę ps. „Lampart”[8]. Po wojnie próbował wrócić do normalnego życia i poświęcił się głównie pracy w szkoleniu lotników szybowcowych; rozpoczął też pracę w Głównych Warsztatach Kolejowych w Nowym Sączu na stanowisku dyspozytora materiałowego[9], w kamieniołomach w Klęczanach, pracował również w Szkole Szybowcowej w Tęgoborzu w charakterze kierownika. W 1950 r. „[…] Jako człowiek politycznie nie pewny […]”[10] został zwolniony ze stanowiska. Do lotnictwa powrócił w 1956 r. Był obserwowany przez Urząd Bezpieczeństwa i „[…] Od pierwszych dni wyzwolenia Polski uwidaczniał [L. Kwiatkowski] swój zdecydowany wrogi stosunek do Polski Ludowej […]”[11]. Zmarł 11 lutego 1968 r. w Nowym Sączu po długiej i ciężkiej chorobie i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym. Był odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, Złotym Krzyżem Zasługi, Brązowym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim, Brązowym Medalem za Zasługi Obronności Kraju oraz wyróżniony dyplomem Paula Tissandiera i tytułem Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego. Jego imię otrzymała jedna z ulic w Nowym Sączu, na osiedlu Gorzków, oraz Aeroklub Podhalański.
——————————————————————————————
[1] Relacja Antoniego Kwiatkowskiego, Nowy Sącz 18.05.2014.
[2] Życiorys Leopolda Kwiatkowskiego, rkps, Nowy Sącz 5.03.1946,
[3] Relacja Antoniego Kwiatkowskiego, Nowy Sącz 18.05.2014.
[4] Legitymacja członkowska WKS 3PSP dla L. Kwiatkowskiego.
[5] Zob. szerzej: P. Kazana, Przyczynek do biografii Leopolda Kwiatkowskiego, „Almanach Sądecki”, nr 3–4/2015 r., s. 75–81.
[6] Z. Mordawski, Leopold Kwiatkowski (1906–1968), „Rocznik Sądecki”, t. XXIII, Nowy Sącz 1995, s. 324–326.
[7]„Limba” – konspiracyjna organizacja regionalna, która najprawdopodobniej powstała jako przedłużenie działalności Tajnej Organizacji Wojskowej i Organizacji Orła Białego na Orawie. Członkowie tej organizacji uczestniczyli w zabezpieczaniu punktów przerzutowych na trasie kurierskiej ZWZ-AK o kryptonimie „Szkoła” oraz na trasach łączności cywilnej Delegatury Rządu na Kraj. Organizacja prowadziła również wywiad dotyczący m.in. placówek słowackiej straży granicznej na zajętej przez Słowaków Orawie. Zob. szerz: J. Kasperek, Podhale w latach wojny i okupacji 1939–1945, Warszawa 1990.
[8] Zob. szerzej: D. Golik, Partyzanci Lamparta. Historia IV batalionu 1. pułku strzelców podhalańskich AK, Kraków 2014.
[9]Prośba o zwolnienie ze służby na Polskich Kolejach Państwowych, Teczka Leopold Kwiatkowski, Wydział Archiwum Zakładowego PKP S.A. w Sosnowcu, Nowy Sącz 31.07.1946.
[10] IPN Kr 010/8727, Teczka agenturalnego sprawdzenia na Leopold Kwiatkowski, Nowy Sącz 19.03.1963 r., k. 234.
[11] Ibidem, Plan operacyjnych przedsięwzięć po linii rozpracowania agenturalnego sprawdzenia na: Leopold Kwiatkowski, Nowy Sącz b. d., k. 15.